Các loại dụng cụ cắt gọt cơ khí được sử dụng phổ biến nhất hiện nay

Nói đến gia công cơ khí là nhắc tới những loại nguyên vật liệu có độ cứng cao và khó gia công. Chính vì thế mà các loại dụng cụ cắt gọt cơ khí phải là những loại công cụ dụng cụ có độ cứng tốt và đặc biệt phải cứng hơn các vật liệu gia công.

Những dụng cụ gia công này sẽ được lắp đặt vào các loại máy gia công như: máy phay, máy tiện, máy bào hay máy khoan… nhằm mục đích phục vụ cho ngành gia công các sản phẩm cơ khí, chế tạo ra các chi tiết máy phục vụ cho việc lắp ráp và sửa chữa các loại máy móc, thiết bị.

Các dụng cụ cắt gọt, gia công cơ khí rất đa dạng như: dao tiện, dao bào, dao phay, mũi doa, mũi khoan, lưỡi cưa hay taro, và các loại dụng cụ chuyên dụng khác. Bài viết này Laser Việt Đức sẽ điểm qua một số loại dụng cụ cắt gọt cơ khí được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.

Tìm hiểu về các vật liệu được sử dụng làm dụng cụ cắt gọt cơ khí

Các vật liệu được lựa chọn làm dụng cụ cắt gọt gia công phải có độ cứng cao hơn so với các chi tiết được gia công. Ngoài ra, các dụng cụ này cũng phải đảm bảo có khả năng chịu được nhiệt độ cao sinh ra trong quá trình gia công kim loại.

Hiện nay, có rất nhiều loại vật liệu được chọn làm dụng cụ cắt, gọt kim loại, nhưng tùy theo từng loại vật liệu gia công, hình thức gia công mà lựa chọn vật liệu làm sao cho phù hợp. Để chọn được vật liệu làm dụng cụ cắt gọt cần phải xem xét đến các yếu tố sau:

• Xét về độ cứng: Loại vật liệu chọn phải đảm bảo có độ bền và khả năng không bị biến dạng khi gia công kim loại.
• Độ bền cơ học: là vật liệu không bị phá hủy trong quá trình cắt gọt khi phải chịu lực mạnh.
• Độ bền nhiệt: là khả năng luôn giữ được độ cứng và độ bền cơ học ngay cả khi ở nhiệt độ cao.
• Khả năng chống bào mòn: Khả năng chống bào mòn cao trong suốt quá trình cắt.

>>> Xem thêm: Vách Ngăn Trang Trí đẹp tiện dụng với phong cách thiết kế đa dạng

Thép dụng cụ

Thép dụng cụ hay còn gọi là thép cacbon chất lượng cao, đây là chất liệu được sử dụng làm dụng cụ cắt gọt trước đây. Do nó có hàm lượng cacbon cao, có hai loại thép phổ biến là: thép cacbon dụng cụ và thép hợp kim dụng cụ.

• Thép cacbon dụng cụ: là loại thép có chất lượng cao, độ cứng tốt và khả năng chịu bào mòn trong quá trình cắt khá cao. Tuy nhiên, nó lại có nhược điểm là độ bền nhiệt khá thấp nếu nhiệt độ trong khoảng 200 – 250^oC sẽ mất độ cứng của nó. Loại thép cacbon dụng cụ này được dùng để chế tạo các dụng cụ cắt có vận tốc thấp không lớn hơn 10 – 12 m/phút như: dao bào, dụng cụ cắt gỗ, xọc hay những dụng cụ gia công bằng tay như: lưỡi cứ tay, mũi khoan, giũa.
• Thép hợp kim dụng cụ: là thép cacbon có thêm các nguyên tố kim loại khác như vônfram, crôm, vanadi, silic, mangan nên độ bền nhiệt của dụng cụ cắt được tăng lên cao. Tuy vậy nó cũng chỉ được ứng dụng trong chế tạo các dụng cụ cắt tốc độ thấp. Thép hợp kim dụng cụ thường thấy là thép crôm, thép crôm – mangan – silic, thép crôm – niken, hay thép vonfram.

Vật liệu thép gió

Vật liệu thép gió cũng là loại thép cacbon tuy nhiên nó có hàm lượng cacbon rất cao lên tới 0,95% và hàm lượng vonfram khá cao khoảng 18% và hàm lượng crom là 4,6%. Thép gió là vật liệu có độ cứng và độ bền mòn tương đối cao, độ bền nhiệt rất tốt nó có khả năng cắt đến nhiệt độ từ 550 – 600 ^oC. Đồng thời, tốc độ cắt nhanh đến 50 – 60 mét/phút.

Các vật liệu thông dụng thường được dùng những loại thép gió như: P6M5 khoảng 6% vonfram và 5% molipden, P6M3 có 6% vonfram và 3% molipden, P12 khoảng 12% vonfram.

Hiện nay, người ta thường dùng dụng cụ cắt làm bằng thép gió có mác: P18KM2, P10K5M3, P9K5, P6M5K5, P12M2K8M3, P9M4K8, . . . để gia công các loại vật liệu thép không gỉ có độ bền cao và thép hợp kim có độ cứng, độ dẻo cao.

Dụng cụ cắt gọt cơ khí bằng hợp kim cứng

Các dụng cụ cắt gọt kim loại bằng hợp kim cứng là tên gọi chung của các loại vật liệu có nguồn gốc là hợp chất của cacbon và các kim loại khác như tantan vonfram, titan, và chất kết dính là coban. 

Có hai loại hợp kim cứng được sử dụng phổ biến nhất là:

• Hợp kim kim loại: gồm có Vonfram – Coban. Các hợp kim thông dụng nhất như: BK2 có đến 2% Coban và 98% Cacbit Vonfram, BK3, BK3M, BK6, BK6M, BK5H, BK10, BK15M, BK8, BK6-OM, BK8-OM, BK10-OM, BK15-OM. Nhóm hợp kim này thường được sử dụng để gia công các vật liệu giòn như: gang, thép tôi, đồng thau và chất dẻo. Tốc độ cắt của loại hợp kim cứng này có thể đạt 200 mét/phút.
• Hợp kim Titan – Vonfram – Coban: Các hợp kim thông dụng nhất hiện nay gồm: T5K10 có 5% Cacbit Titan, 10% Coban và 85% Cacbit Vonfram, T14K8, T15K6, T30K4, T60K6. Nhóm hợp kim này thường được ứng dụng trong gia công các vật liệu dẻo như thép, đồng đỏ. Tốc độ cắt rất lớn có thể lên tới 350 mét/phút

Hợp kim cứng sẽ được chế tạo thành từng miếng nhỏ có hình dạng và kích thước đạt tiêu chuẩn sao cho vừa khớp và có thể ghép vừa với cán dao. Hợp kim cứng sẽ được tăng độ bền lên cao nếu nó được mạ lên trên bề mặt một lớp mỏng Titan, Borit và Nitrit. Sự kết hợp này có thể tăng tốc độ cắt đạt đến 800 mét/phút.

>>> Xem thêm: Ban Công Đẹp hiện đại an toàn giá rẻ với mẫu mã decor đa dạng

Một số vật liệu khác được chọn làm dụng cụ cắt gọt phổ biến

• Hợp kim khoáng gốm hay còn gọi là hợp kim Ceramic: nó được chế tạo từ Oxit nhôm có công thức hóa học là Al2O3. Hợp kim này được chế tạo thành từng mảnh có kích thước và hình dáng theo tiêu chuẩn giống như các hợp kim cứng. Hợp kim khoáng gốm có độ bền nhiệt và độ chống mài mòn cao hơn rất nhiều so với các hợp kim cứng khác. Tuy nhiên, điểm yếu của nó lại là độ bền thấp hơn và độ giòn cao hơn so với các loại hợp kim cứng. Hợp kim khoáng gốm được sử dụng trong gia công tinh mỏng.
• Vật liệu siêu cứng: Là những loại vật liệu đa tinh thể được kết thành từ Nitrit Bo. Loại vật liệu này có độ bền nhiệt cao hơn hẳn so với hợp kim khoáng gốm và hợp kim cứng. Nó được sử dụng để gia công thép, gang và các loại hợp kim khó gia công khác. Nó thường được dùng để mạ các mảnh dao có chất liệu là hợp kim cứng, và được dùng phổ biến để chế tạo dụng cụ hạt mài.
• Kim cương nhân tạo: được chế tạo ở dạng bột và dạng tinh thể dùng để chế tạo ra đá mài và nghiền các dao hợp kim cứng, đá quý và kim cương. Các loại dao kim cương chủ yếu được dùng để gia công kim loại màu, hợp kim và vật liệu không kim loại.

Trên đây là một số dụng cụ cắt gọt cơ khí được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Mỗi loại vật liệu sẽ được sử dụng làm dụng cắt cho từng loại vật liệu gia công khác nhau. Các bạn có thể tham khảo thông tin trên và có những lựa chọn dụng cụ cắt phù hợp.